Een vernieuwende kijk op mentale gezondheid

In dit interview met Suzanne Bader en Petra Balke, duiken we dieper in de essentie van hun recente publicatie, “Vanzelfsprekend”. Dit boek biedt een hoopvol perspectief op mentale gezondheid en zorg, gericht op het herontdekken van onze intrinsieke veerkracht en welzijn. En dat is nodig. In een wereld waarin een op de vier Nederlanders psychische stoornissen ervaart en 1 op de 5 jongeren zich psychisch ongezond voelt, gaat iets mis.

Wat inspireerde jullie om 'Vanzelfsprekend' te schrijven?

“Vanzelfsprekend” werd geboren uit onze persoonlijke en professionele zoektocht naar een dieper begrip van mentale gezondheid. Samen hebben we ons verdiept in de principes die onze menselijke ervaring bepalen. Dit leidde tot een verschuiving in ons eigen inzicht, waardoor we gingen zien dat ieder mens in de kern helemaal oké is, ongeacht negatief denken, ongewenste gevoelens of gedragingen. Zowel persoonlijk als in de rol van hulpverlener had dit een enorme positieve impact. We merkten dat als mensen dit gaan zien, ze dit ook willen gaan delen. Als vanzelf ontstond de wens om een toegankelijk, hoopvol boek te schrijven dat anderen—zowel professionals in de zorg als daarbuiten—uitnodigt om ook de universele, aangeboren veerkracht en welzijn in zichzelf en anderen te herontdekken. We merken dat als mensen dit gaan zien, ze dit ook willen gaan delen. We reiken in het boek allerlei manieren aan om dit te doen en we delen quotes met inzichten van cliënten en hulpverleners.

Kunnen jullie kort de drie principes toelichten die in het boek worden verkend?

Zeker. Niet wat we denken maar dat we denkende wezens zijn is voor iedereen gelijk. Elk mens kan gedachten tot leven brengen met het bewustzijn en zo het denken ervaren als een werkelijkheid. Daarbij wordt ieder mens gestuurd naar welbevinden. Er is iets in ons dat alles in beweging houdt en streeft naar balans. Ons lichaam doet dit constant (bijvoorbeeld de hartslag en ademhaling), maar ook ons mentale systeem werkt zo. Het is zo vanzelfsprekend dat we er snel overheen stappen. Toch helpt inzicht in deze principes ons te begrijpen dat welzijn en veerkracht van nature in ons aanwezig zijn. Juist ook in momenten dat we dit niet zo ervaren doordat we zijn gaan denken van alles te moeten doen en veranderen voor we ons weer goed kunnen voelen. Dit leidt logischerwijs tot meer lijden.

Hoe hopen jullie dat 'Vanzelfsprekend' de kijk op mentale zorg zal veranderen?

Met ‘Vanzelfsprekend’ streven we ernaar de kijk op mentale zorg fundamenteel te veranderen door het conventionele paradigma—dat psychologisch en emotioneel lijden voornamelijk ziet als het resultaat van externe factoren en persoonlijke geschiedenis—uit te dagen. Onze hoop is dat het boek zowel hulpverleners als mensen die steun zoeken inspireert om te erkennen dat een staat van mentaal welzijn en veerkracht niet iets is dat extern ‘gerepareerd’ moet worden, maar iets dat van binnenuit ontdekt en ontsloten kan worden. We zien dagelijks het effect bij mensen die dit voor zichzelf ontdekken. Ondanks dat er in de buitenwereld niets verandert, wordt het leven moeitelozer ervaren. Ook gaan mensen als vanzelf meer vanuit hun waarden leven, vanuit wat ze echt belangrijk vinden..

Wat is het meest verrassende inzicht dat lezers uit het boek kunnen halen?

Veel lezers vinden het onthullend dat onze ervaring van de wereld en onszelf kan transformeren door simpelweg onze relatie met onze gedachten te veranderen. Vooral het gaan herkennen van de kwaliteit van onze gedachten, heeft enorme impact. Het leert ons dat ons welzijn en onze mentale gezondheid niet zozeer afhankelijk zijn van de inhoud van onze gedachten, maar eerder van ons bewustzijn en begrip van hoe gedachten werken. Dit biedt een fundament van innerlijke stabiliteit en veerkracht, waardoor we met meer gemak en minder angst door het leven kunnen navigeren.

Waarom is dit boek een antwoord op een overbelast zorgsysteem?

‘Vanzelfsprekend’ doorbreekt de extreem complex geworden zorg met een eenvoudig maar inzichtgevend perspectief op mens-zijn. Het verlicht de druk op het zorgsysteem door te focussen op de natuurlijke veerkracht en welzijn die er altijd is, zowel in de zorgverlener als in de zorgvrager. In dit welzijn zit ook de toegang tot nieuw fris denken en creativiteit om dingen anders te gaan zien, voelen en doen.

Corine (psychotherapeut)

‘Het lezen van dit boek is een verademing; het biedt een nieuwe blik op de inherente kracht en creativiteit van mensen om met uitdagingen om te gaan.

Als iemand die opgeleid is in de psychodynamische psychotherapie, was mijn focus traditioneel gericht op ‘ziekte’ en ‘gebrek’. Dit boek heeft mijn perspectief veranderd, mij leidend naar een houding van vertrouwen en niet-analyseren.

Door verbinding te maken met mensen vanuit liefde, erkennend dat ze denken dat er iets ‘mis’ is met hen, heeft het mijn vertrouwen in zowel mezelf als in anderen versterkt.

De praktische uitleg, zoals het voorbeeld van de file, en de quotes van cliënten hebben deze concepten voor mij tastbaar en toegankelijk gemaakt. Al na enkele pagina’s ben ik diep onder de indruk van de werking van ons mens-zijn, wat resulteert in een glimlach en een hart vol warmte voor iedereen.’

Margreet (huisarts)

‘Het was voor mij een cadeautje om Vanzelfsprekend te lezen, het boek ademt compassie en lichtheid uit en brengt helderheid en nieuwe inzichten voor zowel zorgverleners als zorgvragers.

Petra en Suzanne nemen je, mede dankzij vele citaten en analogieën, stap voor stap mee en laten je telkens weer zien hoe, vanuit alle eenvoud, onze menselijke ervaring ontstaat. Zo logisch en toch een paradigmashift met hoe we gewend zijn te denken.

Een belangrijk inzicht voor mij is het echt zien en erop vertrouwen dat wij allemaal al heel en prima toegerust zijn ons leven te leven, dat geldt zowel voor mijzelf als de patiënt tegenover me. En dat ik het niet kan en hoef te weten wat wijsheid is voor de ander. Ik kan achteroverleunen en luisteren en zien wat er bij ons beide op komt. Het leven ontvouwt zich vanzelf(sprekend).’

 

Marjolijn (teamcoach)

‘Voor het eerst in mijn leven kan ik mijn gedachtenstroom stopzetten. Niet door positief te denken, niet door het weg te duwen, maar gewoon door het te laten zijn en te begrijpen hoe mens zijn werkt.

In mijn werk als teamcoach zie ik veel mensen met gedachten over anderen en dat soms met elkaar als de waarheid zijn gaan zien. Het inzicht dat het denken van jou is en het gevoel niet persé aan de ander ligt, zorgt ervoor dat communiceren met elkaar veel neutraler wordt. Je leert begrijpen wanneer je helder bent in je denken en erop te vertrouwen dat je in elk moment de al beste versie van jezelf bent. Dat geeft rust.

Het boek is zo geschreven dat je het er steeds weer even bij kan pakken. De analogieën zijn heel helder en helpen jou om anderen vanuit steeds een ander perspectief inzicht te geven. Ook fijn zijn de uitspraken van cliënten.

Vanzelfsprekend

Een hoopvol perspectief op zorg in een tijd van mentale overbelasting

Wat als we, in plaats van te zoeken naar wat mis is, onze aandacht richten op wat er al goed is, binnen ons? In Vanzelfsprekend ontvouwen de auteurs een hoopvol perspectief op welzijn en zorg. Te midden van een overbelast zorgsysteem en meer psychisch leed dan ooit, presenteren ze een eenvoudige maar diepgaande boodschap: welzijn is niet iets dat buiten onszelf moet worden gezocht, maar een natuurlijke staat die al in ons aanwezig is en die we nooit kwijt kunnen raken.

Hulpverleners Suzanne Bader en Petra Balke ervaren dagelijks dat mensen door inzicht in het mens-zijn hun eigen mentale veerkracht en vertrouwen hervinden. Negatief denken en ongewenste gevoelens hoeven niet langer gecontroleerd, vermeden of bevochten te worden voor een betere ervaring. Dit is niet alleen hoopvol voor degenen die lijden, maar ook voor de hulpverlener.

Vanzelfsprekend is een essentieel boek voor iedereen die steun wil bieden aan een medemens, professioneel of anderszins. Het presenteert een verfrissend mensbeeld dat geïntegreerd kan worden in elke vorm van hulpverlening. 

‘Het was voor mij een cadeautje om Vanzelfsprekend te lezen; het boek ademt compassie en lichtheid en brengt heldere nieuwe inzichten voor zowel zorgverleners als zorgvragers.’ 
– Margreet, huisarts